Washington ile Ankara arasında bozulan ilişkilere de dikkat çeken gazete, Türkiye'de "hükümdarlığın sonu havasının" hakim olduğuna işaret etti.
Le Monde, "Çok sayıda Arap ülkesinin hayali oldu ve uzun süre Batılıları rahatlattı. Bu ne diktatoryal ve batı karşıtı İran modeliydi ne de diktatoryal ve İslamcı zehri yayan Suudi modeliydi. 'Türk Modeli', demokrasi ile kapitalizmin ittifakıydı" diye yazdı.
Bu modelin kendisinden emin İslami muhafazakar ve ABD'ye yakın bir partinin rehberliğinde olduğunu belirten gazete, "Müslüman-Arap dünyasında modernitenin yolunu temsil ediyordu. Yeni bir sentez içerisinde Mall'ı (alışveriş merkezi), cami ile evlendiriyordu" diye devam etti.
DERİN BÖLÜNME
"Kuşkusuz bunu çok erkenden gömmek gerekmiyor. Ama Türk Model'i yazdan bu yana zayıfladı. Ve bir kaç günden beridir de sallanıyor" diyen gazete, yaz aylarında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın otoriter sapmasına karşı "bir kısım orta sınıfın ayaklanması"nın yaşandığını,17 Aralık'ta ise devletin merkezini vuran bir skandal olduğunu belirtti.
Bazı "partizanları" tarafından istifaya zorlanan Erdoğan'ın kabinesinde büyük değişikliğe gittiğini ifade eden Le Monde, "Ama savaş İslami muhafazakar akımın içerisinde derin bir bölünmeyi yansıtıyor. 'Türk Model'i uzun süre iki ideolojik akımın ittifakına dayandı; bir yandan AKP, diğer yandan İmam Fetullah Gülen'in yönettiği güçlü bir vakıf" yorumunda bulundu.
Devlet aygıtına egemen olmak için yürütülen bu rekabette "her iki ailenin" kılıçları çektiğini belirten gazete, "Erdoğan cephesi adalet bünyesinde etkili olan Gülen cephesini yürütülen soruşturmaların arkasında olmakla suçluyor. İmam 1999'dan bu yana Philadelphia'da olduğu için Erdoğan ABD'den gelen bir 'komplo' tepkisinde bulunuyor" diye ekledi.
YOLUN SONU
"Türk Modeli"nin diğer bir ayağının Ankara ile Washington arasındaki ilişkiler olduğuna dikkat çeken gazete, uzun süre "mükemmel" olan ilişkilerin kısa bir süre önce kötüleştiğine işaret etti. Gazete, "Özellikle Mısır'da Müslüman Kardeşler'i ve Suriye isyanının en radikalleri olan İslamcı fraksiyonları savunan Başbakan Erdoğan Suriye ve Mısır konusunda Başkan Barack Obama'dan uzaklaştı. Bugün, Erdoğan yanlısı Türk basını Ankara'daki Amerikan büyükelçisinin sınırdışı edilmesi çağrısını yapıyor" ifadelerini kullandı.
Gazete şöyle noktalıyor: "Sistemin merkezindeki bölünmeler zemininde ülke içerisinde hükümdarlığın sonu havası ve büyük Amerikan ittifakı ile bozulan ilişkiler var: 'Türk Modeli' iyiden iyiye yarışın sonuna gelmiş görünüyor." / ANF