BDP Hukuk ve İnsan Haklarından Sorumlu Eş Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş, cezaevlerinde yaşanan hak ihlali ve baskılara ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, özellikle hasta tutsakların maruz kaldığı hak ihlallerinin artarak devam ettiğinin altı çizildi.

Hak ihlallerinin yargılama safhalarından başlayıp cezanın infazının tamamlanmasına kadar sürdüğünün belirtildiği açıklamada, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazındaki zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı ve onur kırıcı davranışlara son verilmesi istendi.

Açıklamada, cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin şunlar kaydedildi: "Türkiye AİHM yargılamalarında son 3 yıldır yine birinci sırada. Türkiye'nin mahkûm edildiği davaların önemli bir kısmını, yargılama süresinin uzunluğu, adil yargılama hakkının ihlali, kötü muamelenin yasaklanması, etkili soruşturma hakkının ihlali ile mal ve mülkiyet hakkının korunmasıyla ilgili şikayetler oluşturuyor. Nitekim AİHM 05 Mart 2013 tarihinde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Gülay Çetin/Türkiye kararı ile Türkiye'yi insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele ile ayrımcılık yasağından mahkûm etmiştir. AİHM, Türkiye'yi, tutuklu iken yakalandığı kanser sonucu cezaevinde yaşamını yitiren Gülay Çetin'in hükümlülerin ağır hastalık nedeniyle serbest bırakabileceğine ilişkin hükümlerden, tutuklu olduğu için yararlandırılmaması nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin (AİHS) 3. (işkence yasağı) ve 14. (ayrımcılık yasağı) maddelerini ihlal ettiği gerekçesiyle mahkûm etmiştir. Bu karar, BDP Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu ile insan hakları örgütlerince de uzun süredir ifade edilen sorunların altını çizmekte ve tutuklu ve hükümlü hastaların durumlarının tayini açısından yol gösterici bir öneme sahiptir. Nitekim AHİM kararında, ağır hastalığı olan tutukluların korunmasına yönelik mevcut düzenlemelerin yeterince açık, öngörülebilir ve etkili olmadığı hüküm altına almakta; Adli Tıp Kurumu'nun tutuklu ve hükümlüleri heyet raporlarına rağmen muayene etmesi, dahası geç muayene etmesi eleştirilmektedir. Yanı sıra infazın geri bırakılmasına yönelik düzenlemenin tutuklu hastalar söz konusu olduğunda uygulanmaması ayrımcı bir muamele olarak tespit edilmektedir. Hak ihlalleri, yargılama safhalarından başlayıp; cezanın infazının tamamlanmasına kadar sürüyor. Uzun süredir Türkiye cezaevlerinde özellikle siyasi tutsakların maruz kaldığı hak ihlalleri, Barış ve Demokrasi Partisi, İnsan Hakları Derneği, TUHAD-FED ve diğer hak örgütleri tarafından dile getirilip, ihlallerin bitirilmesi ve cezanın infazının temel insan hakları gözetilerek gerçekleştirilmesi için çalışmalar yürütülüyor. Bu amaçla Adalet Bakanlığı ile defalarca görüşülmesine rağmen, özellikle hasta tutsakların maruz kaldığı hak ihlalleri artarak devam ediyor."

"Ceza infaz kurumlarının yönetimi ile ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı hakkında tüzüğün; 'Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazında gözetilecek temel ilkeler' başlıklı 4. maddesindeki ilkelerin tamamı uygulamada ihlal edilmekte ve adeta hasta tutsaklara işkence yapılmaktadır" denilen açıklamada, uluslararası insan hakları örgütlerine şu çağrıda bulunuldu: "Üzün süredir Barış ve Demokrasi Partisi Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu cezaevlerinde yaşanan hak ihlalleriyle ilgili olarak yürüttüğü çalışmada tespit edilen hak ihlallerinin çözümüne ilişkin Adalet Bakanlığı başta olmak üzere yetkili kurumlara yapılan sorunların çözülmesi yönündeki taleplerinin karşılanmaması ve ilgili kurumların ihlallere karşı duyarsız kalması sebebiyle BDP Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu, Birleşmiş Milletler İşkenceyi Önleme Komitesi, Af Örgütü, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Başbakanlık İnsan Hakları Kurumu, Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu'na Türkiye cezaevlerinde özellikle hasta tutsakların maruz kaldığı hak ihlallerini önlemek amacıyla müdahale talebinde bulunuyor." DİHA