"Gündelikçilere emeklilik müjdesi" haberleriyle hükümet medyasında reklamı yapılan Torba Kanunu, ev işçilerine yönelik yeni ayrımcı ve hak gaspı içeren düzenlemeler getiriyor.

Yasa tasarısı, ev işçileri için 10 günden az/10 günden fazla çalışma ayrımı yapıyor ve 10 günden az çalışanlar için ayrı bir düzenlemeye gidiyor.

İmece Ev İşçileri Sendikası, bu uygulamanın suistimale açık olduğu eleştirisinde bulunarak, "10 günden fazla işçi çalıştıran işverenler fazla prim ödemekten ve sorumluluktan kaçmak için çalışma gününü 10 günden az gösterebilecek" diyor.

Ayrıca 10 günden az çalışma gibi bir düzenleme Anayasa, 5510 sayılı Kanun ve ILO'nun 189 No'lu sözleşmesine aykırı.

1 GÜNDE ÇALIŞSA EV İŞÇİSİDİR

5510 sayılı kanuna göre, kişi 1 gün çalışsa bile sigortalı olmak zorunda.

İmece Ev İşçileri Sendikası, tüm diğer işçiler gibi 10 günden az çalışan ev işçisinin de işçi olduğunun altını çiziyor ve sigorta hakkının gün sayısına bakılmaksızın güvence altına alınmasını istiyor.

Yasa tasarısında "Ev hizmetlerinde bir kişiyi ayda 10 günden az çalıştıranlar işveren sayılmayacaktır" ifadesi yer alıyor. Halihazırda ev işçilerinin en büyük kısmı bir ev işvereninde 10 günden az çalışıyor.

Ev işçileri, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 4. maddesine ev hizmetlerinde çalışanların da dahil edilmesinin mücadelesini verirken, bu yasal düzenleme ile 10 günden az çalışan ev işçilerinin işçi sayılmadıkları bir kere daha tescillenmiş olacak.

KUPON SİSTEMİ GELİYOR

Tasarıya göre 10 günden az çalışan ev işçileri için kupon sistemi uygulamasına geçilecek. Bu durumda işveren işçiye para değil kuponla ödeme yapacak ve ev işçisi ücretini bankadan tahsil edecek. Ücretini %2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi kesintisi ile alacak. Bu durumda prim maliyeti işçi ücretine yansıtılacak ve ücretler düşecek.

10 günden az işçi çalıştıran işveren sadece iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyecek, hastalık ve yaşlılık primlerini ödemeyecek. Ev işçisi bu sigorta ile sağlık hizmetlerinden ve emeklilik hakkından yararlanamayacak. İşçi, eğer isterse kendi primlerini kendisi yatıracak. Ancak ev işçilerinin çalışma koşulları, işin düzensizliği ve ücretlerin düşüklüğü düşünüldüğünde hiçbir ev işçisinin kendi sigorta primini yatıramayacağı ortada.

10 günden az işçi çalıştıranlar işveren sayılmadıkları için iş kazası ve meslek hastalıkları açısından sorumlu tutulamayacak.

Söz konusu yasal düzenlemeyi "ev işçilerine yönelik kölelik düzenlemesi" olarak tanımlayan İmece Ev İşçileri Sendikası, şu taleplerde bulundu:

"Ev işçileri 4857 sayılı İş Kanunu ve 6331 sayılı İSİG kanunu kapsamına alınmalıdır.

Bütün ev işçileri sosyal güvenlik şemsiyesine alınmalı, ev işçilerinin sigorta primi için teşvik verilmelidir.

Ev işçileri çalışanların kullandığı bütün hakları kullanılabilmelidir. Bu haklar uygulanabilir ve erişilebilir olabilir.

Gündelikçi ev işçilerinin sigortalanması için hak kayıplarına yol açmayacak şekilde bir hizmet çeki sistemi getirilmelidir. Uygulaması çok kolay olmalıdır.

Ücretli, ücretsiz tüm ev işçilerine yıpranma payı ve erken emeklilik getirilmelidir.

Özel istihdam büroları ve kiralık işçi büroları ve kiralık işçi büroları kapatılmalıdır. Modern köle ticaretine son verilmelidir.

Ev işçilerinin sendikal örgütlenmesinin önü açılmalıdır.

Evde (bakıma muhtaç) yaşlı ve engelli yakınına bakan kişilere ASPB'dan ödenen bakım ücreti, yardım olarak değil hak olarak sağlanmalıdır. Evde bakım hizmeti verenler sosyal güvenlik şemsiyesine alınmalıdır.

Bakım hizmeti haktır, bütün yurttaşlara parasız bakım hizmeti kamusal alanda sunulmalıdır.

Göçmen ev işçilerinin iş koşulları iyileştirilmeli, çalışma izni işverene bağlı olmaktan çıkarılmalıdır.

Örgütlenme özgürlüğü, toplu iş sözleşmesi hakkı, her türlü zorla çalışma ve çalıştırmanın tasfiyesi ve her türlü ayrımcılıkla mücadele ve kadın erkek işçilere eşit olanakların sağlanması gibi tavsiyesi kararlarını içeren ILO 189 Sözleşmesi imzalanmalıdır."/ANF